بوکان؛ عروس غرب ایران
بار سفر را بستن و رفتن به شهری که زمانی مراسم عروسی را در کنار حوض آب بزرگی در مرکز شهر برگزار می کردند و با رقص و پایکوبی به شادی می پرداختند، خالی از لطف نیست.
علاوه بر آشنایی با فرهنگ و آداب و رسوم مردمان این دیار می توان چشم ها را به مهمانی لباس های رنگین و زیبا دعوت کرد، بوکان سرزمینی است کمتر شناخته شده که ده ها جاذبه طبیعی و تاریخی را در خود جای داده همراه با مردمانی که با مهربانی لبخند به مهمانانشان خوشامد می گویند.
بوکان (بوک در کردی به معنی عروس است و بوکان به معنی سرزمین عروسان است) که مردم آن شهر با لفظ عروس شهرها از آن یاد می کنند، در آذربایجان غربی قرار دارد و از شمال با شهر میاندواب، از جنوب با سقز، از شرق با شاهین دژ و از غرب با مهاباد همسایه و دارای آب و هوای معتدل و کوهستانی است. شهر زیبای بوکان در مطالعات باستان شناسی به عنوان پایتخت مانناها دارای پیشینه ای حدود ۳۰۰۰ سال است.
مردمان خونگرم و مهمان نواز این شهر به زبان کردی سورانی صحبت می کنند و بساط آرامش و سفری زیبا را برای گردشگران با ارائه مکان های مناسب برای اقامت، مراکز خرید با قیمت های مناسب و ارزانسراها، رستوران های عالی با غذاهای سنتی و خوشمزه، فضاهای سبز و بوستان های زیبا، مناظر زیبا و چشمنواز، طبیعت کوه ها و دره ها، اماکن تاریخی و نیز غارهای طبیعی را فراهم می کنند.
رودخانه سیمینه رود: این رودخانه که از کوه های چهل چشمه کردستان سرچشمه گرفته و پس از طی مسافت طولانی به دریاچه ارومیه می ریزد. در بخشی از مسیر حرکت خود مناظری سرسبز و زیبا در شهر بوکان که در موازات این رودخانه قرار دارد به وجود آورده است. سیمینه رود در ضلع غربی این شهر قرار گرفته و زمینه ساز فراهم کردن فضای سبز و پارک ساحلی بوکان گردیده است که یکی از مراکز دیدنی و سیاحتی شهر به شمار می رود. از دیگر مکان های زیبای کنار این رودخانه مناظر زیبا و تفریحی کیوه ره ش (کوه سیاه) و روستای کوسه است. خوشبختانه در این منطقه امکانات اقامتی و تسهیلات کافی برای گردشگران مهیا بوده و مسافران می توانند به راحتی در این اماکن اقامت گزینند.
باغ امیرآباد: امیرآباد یکی از محله های بوکان است که به دلیل داشتن باغ های زیبا، همواره از شهرت خاصی برخورداربوده این باغ ها بیشتر دارای درختان آلبالو و البته مزارع سبزیجات است. به همه شما پیشنهاد می کنیم در سفر به بوکان برای گشت وگذار در منطقه امیرآباد و استفاده از طبیعت زیبای آن برنامه ریزی کنید.
بوستان حسن زیرک: علاقه مندان به موسیقی و هنر کردی حتما نام حسن زیرک را شنیده اند. او خواننده نامی و خوش صدای کرد بود که در بوکان متولد و در همین شهر نیز به خاک سپرده شده است. مزار او هم اکنون بر دامنه کوه ناله شکینه (نعل شکن) زیارتگاه عاشقان موسیقی و هنر ایرانی است. در کنار مزار وی، چند مزار دیگر از هنرمندان موسیقی کردی از جمله قادر عبدالله زاده (قاله مه ره)، نوازنده شمشال (نوعی نی) قرار دارد.
مسجد جامع بوکان: این مسجد مربوط به دوره قاجاریه در مرکز شهر و در کنار حوض آب قدیمی شهر و نیز قلعه سردار عزیزخان مکری با همان قدمت واقع شده است. این مسجد محل اقامه نماز جماعت و اجتماع مردمان این دیار است.
آرامگاه سردار عزیزخان مکری: بنایی آجری با ایوان طاقدار و سقف گنبدی مربوط به آرامگاه سردار عزیزخان مکری داماد امیرکبیر و از سرداران ناصرالدین شاه در بوستان ملت بوکان در فضایی سرسبز و زیبا واقع شده است. دیدن این بنای تاریخی و آرامگاه زیبا که تداعی کننده خاطرات تاریخی ایران زمین است، برای هر مسافری می تواند جذاب و خاطره انگیز باشد.
مسجد جامع حمامیان: این مسجد تاریخی و زیبا در روستایی به همین نام در چند کیلومتری شمال غربی بوکان قرار دارد.این مسجد بنایی آجری با پلان چهارطاقی و تزینات زیبا و گچکاری چشمنواز دارای ایوان طاقدار و نیز سقف گنبدی است. قدمت این بنا نیز متعلق به اواخر دوره قاجاریه است.
سایت ماننایی قلایچی: در ۷ کیلومتری شمال شرقی بوکان و در مسیر بوکان به شاهین دژ در نزدیکی روستایی به همین نام، محوطه ای تاریخی متعلق به حکومت مانناها (قومی بودند که حکومتی را در جلگه جنوبی دریاچه ارومیه تشکیل داده و از قرن ششم قبل از میلاد تا قرن هشتم بر این سرزمین حکومت می کردند) قرار گرفته که دارای آثار معماری، کتیبه سنگی، سفال و آجرهای زیبا و منقوش مربوط به سده هشتم قبل از میلاد است. اهمیت این آثار به حدی است که تقریبا در بیشتر موزه های مشهور و مطرح دنیا میتوان بخش هایی از آن را مشاهده کرد.
قلعه بردینه: قلعه بردینه در جوار روستای آغجیوان و ۳۰ کیلومتری بوکان در مسیر جاده بوکان به شاهین دژ قرارگرفته است. قلعه بردینه روی کوهی به همین نام در ارتفاع ۲۰۰ متری از دشت های اطراف واقع شده است. ورودی قلعه در ضلع جنوب شرقی دارای ۱۲ پله از سنگ تراشیده شده شما را به محوطه اصلی که شامل فضاهایی برای ذخیره آب باران که به آب انبار شهرت دارند هدایت می کنند. با توجه به سفال های جمع آوری شده و مطالعات باستان شناسی، این قلعه متعلق به ماننایی ها است. بازدید از این مکان برای عاشقان اماکن باستانی و نیز علاقه مندان به کوهنوردی، گزینه خوبی است که به محض رسیدن بر بالای کوه و دیدن این فضاها و نیز منظره چشمنواز دشت های اطراف خستگی را بر جان هر گردشگری به لذتی شیرین و خاطراتی زیبا تبدیل می کند.
اتاق های سنگی روستای بی بی کند: بدون تردید دیدن حجره ها و اتاق هایی که در دل کوه کنده شده اند برای هر گردشگری جذاب و دیدنی است. در گوشه و کنار ایران تعدادی روستای سنگی وجود دارد که برخی از آنها شهرت بسیاری دارند ولی بدون تردید نام روستای سنگی بی بی کند برای بیشتر گردشگران ناشناخته است. این مکان دیدنی بر بلندای کوهی در نزدیکی روستای بی بی کند در مسیر جاده بوکان به شاهیندژ قرار دارد. معماری سنگی این فضا با اتاق های سنگی، پنجره های سنگی، دهلیزها، طاق های کنده شده از سنگ برای تعبیه وسایل روشنایی و نیز مناظر بدیع و زیبای اطراف آن نظر هر گردشگری را به سوی خود جلب می کند و اوقات خوشی را برای آنان فراهم می کند. در ضمن این مکان مجهز به پله های فلزی کار گذاشته شده جهت سهولت بازدید
گردشگران است.
غارهای بوکان: بوکان دارای غارهای طبیعی زیادی با قدمت چند میلیون ساله است. از معروف ترین این غارها می توان غار زندان چاوه (غار کانی ره ش) در ۳۰ کیلومتری جاده بوکان به مهاباد در روستای کانی ره ش، غار کول آباد در نزدیک همین روستا بر سر جاده بوکان به میاندواب، غار مکری قرآن در روستای خراسانه در مسیر بوکان به مهاباد، غار طبیعی روستای اشکوتان، غار کونه کوتر انگیجه در ۷ کیلومتری شرق بوکان و غار زندان سماقان در فاصله ۴۵ کیلومتری بوکان با عمق ۷۵ متری را نام برد. اما دو غار دوکچی و غار قلایچی در مسیر بوکان به شاهین دژ را می توان از مهم ترین آنها دانست که همواره میزبان کوهنوردان و غارنوردان زیادی است.
سد شهیدکاظمی: این سد روی رودخانه زرینه رود در ۳۵ کیلومتری جنوب شرقی بوکان در مسیر جاده شاهین دژ قرار دارد که همواره در فصل تابستان میزبان مهمانان و گردشگران فراوانی است. منظره زیبای آب و طبیعت سرسبز پشت این سد نظر هر گردشگری را به خود جلب می کند.
علاوه بر موارد ذکر شده، از مناظر بسیار زیبا و طبیعت قشنگ دره های سرسبز و جنگلی روستاهای خراسانه و آشی گلان در مسیر بوکان به مهاباد و نیز جلگه سردرآباد نباید صرف نظر کرد.